Dil öğrenmenin belki de en güzel yanı, daha önceden kullanmadığınız yeni ifadeler edinmek. Hani "tercüme edilemeyen sözcükler" listeleri oluyor ya, orada aslında "çevrilemeyen", kültür ve gündelik yaşam. Sofrayı kurduktan sonra misafirlere "please, help yourself" demenin Türkçede bir karşılığı yok mesela; "buyrun, çekinmeden alın yemeğinizi" deseniz bile bu ne kadar kullanılıyor, anlamı ne kadar karşılıyor? Ya da yemeği yapana muhakkak dediğimiz "ellerine sağlık". Emeğe minnet duymanın ifadesi türlü türlü, haliyle Norveçliler sofradan kalkarken "takk for maten" diyor, "yemek için teşekkürler." Ürdün'de yaşamaya ve Arapça öğrenmeye başladıktan beri dilimin bir parçası olan, bunları bilmeyenlerin yanında kullanamadığım için eksikliğini duyduğum yaygın ifadeler var. Bazılarına Türkçeden aşina olduğumuz ama farklı kullanılan bu ifadeleri sizlere tanıtmak, beraberindeki kültürel kodları açıklamak istiyorum. Yallah...
Norveç'in TRT'si NRK, "ayıp" gençlik dizisi "Skam" ile dünya çapında olayyy yaratıyor. Danimarkalılar ömürlerinde ilk kez Norveçlileri kuul bulurken dizi XIX Entertainment ortaklığıyla yeniden çekilerek ABD'ye ve oradan da tüm dünyaya yayılma yolunda. Peki, ne yani? Skam, "gençler ne hayatlar yaşıyor?" sorusunu yine gençler için yanıtlamaya çalışan bir dizi. Dizinin yaratıcısı, yazarı ve yönetmeni Julie Andem, 2015 güzünde başlayan dizi için yarım yılını Norveç'i köşe bucak dolaşıp gençlerle görüşerek geçirmiş. Andem, bu süreçle ilgili New York Times'a şunları söylüyor: "Bir temel ihtiyaç olduğunu fark ettik. Bugünün gençleri üzerinde herkesin bir baskısı var. Mükemmel olma, görevlerini yerine getirme baskısı. Bu baskıyı alıp götürecek bir program yapmak istedik." Şimdiye kadar 3 sezonu yayınlanan dizi her bir sezonda tek bir karaktere odaklanıyor. Beyimin dün akşam bitirdiği son sezon, mesela, Isak'ın cinselliğini ...
Belki eğitim/iş hayatınızı Norveç'te sürdürmek istiyorsunuz, belki büyük bir Skam hayranısınız, belki de sadece yeni bir dil öğrenmek istiyorsunuz. Sebebiniz ne olursa olsun, Norveççe öğrenmenin benim de denediğim ve deneyeceğim çeşitli yollarından bahsedeceğim sizlere. Bergen'deki meşhur Fløyen Dağı'nın zirvesinde Noel'e son bir ay kala her hafta bir yenisi yakılan mumlar Norveç 5 milyonluk küçük bir ülke. Norveç halkı da İngilizceye oldukça hâkim. Haliyle "ne gerek var onca çabaya?" diyebilirsiniz. Ama niyetiniz ciddiyse ve Norveç'te kendinize sağlam bir yer edinmek istiyorsanız dilini öğrenmeniz gerekiyor. Hangi Norveççe? Norveççe Kuzey Cermen dil ailesine bağlı; ayrıca İsveççe ve Danca ile benzerlikler gösteriyor. Yine de İngilizce bilen biri için kelimeleri tahmin etmek diğer iki dile göre daha kolay denebilir. İstanbul ağzını temel alan, diğerlerini ise karikatürize eden biz Türkiyeliler için Norveç dilsel çeşitliliğin dest...